سامان جوانرودی؛ محمد مهدوی؛ بهارک معتمدوزیری
چکیده
بهمنظور تعیین نقش طول دوره آمار هیدرولوژیکی در پیش بینی سیلاب در حوزه آبخیز سفیدرود، اقدام به جمعآوری آمار و اطلاعات دبی بیشینه روزانه ایستگاه های هیدرومتری این حوزه آبخیز شد و 17 ایستگاه هیدرومتری دارای آمار مناسب و طولانی مدت تر را انتخاب نموده و با در نظر گرفتن پایه زمانی مشترک، داده هایی که در بعضی سال های آماری ...
بیشتر
بهمنظور تعیین نقش طول دوره آمار هیدرولوژیکی در پیش بینی سیلاب در حوزه آبخیز سفیدرود، اقدام به جمعآوری آمار و اطلاعات دبی بیشینه روزانه ایستگاه های هیدرومتری این حوزه آبخیز شد و 17 ایستگاه هیدرومتری دارای آمار مناسب و طولانی مدت تر را انتخاب نموده و با در نظر گرفتن پایه زمانی مشترک، داده هایی که در بعضی سال های آماری موجود نبود، بازسازی شد. سپس آمار و اطلاعات به سریهای آماری با طول دوره 10، 15، 20، 25، 30 و بالاتر از 30 ساله تقسیم شد. بعد از این کار با استفاده از نرمافزار Smada، در سری های آماری در نظر گرفته شده، اقدام به تعیین برازش توزیع های آماری نرمال، لوگ نرمال دو پارامتره، لوگ نرمال سه پارامتره، پیرسون نوع 3، لوگ پیرسون نوع 3 و گمبل شد و نیز سیلاب های با دوره بازگشت دو، سه، پنج، 10، 25، 50، 100 و 200 ساله محاسبه شد. به وسیله نرمافزارهای SPSS و Excel و از طریق روش RMSE (کمینه مربعات خطا)، بهترین توزیع های آماری برای همه ایستگاه های هیدرومتری در سری های آماری مختلف تعیین شد. با در نظر گرفتن خطای صفر درصد برای سیلاب های پیش بینی شده با استفاده از سری های با طول دوره آماری بلندمدت (بالاتر از 30 ساله) در دوره بازگشت های مورد نظر در این تحقیق (به صورت فرضی برای مقایسه سری های کوتاه مدت تر)، و مقایسه آن با سیلاب های پیش بینی شده با سری های با طول دوره آماری کوتاه مدت تر، خطای برآورد سیلاب برای همه ایستگاه های هیدرومتری حوزه آبخیز سفیدرود محاسبه شد. به طور کلی می توان گفت که با افزایش طول دوره آماری، دقت پیش بینی ها در بیشتر ایستگاه های هیدرومتری مختلف در حوزه آبخیز سفیدرود، افزایش می یابد و استفاده از آمار کوتاه مدت مخصوصاً برای پیش بینی سیلاب های با دوره بازگشت بالا، امکان خطاهای بالایی را به دنبال دارد.
ابوالحسن فتحآبادی؛ حامد روحانی؛ سید مرتضی سیدیان؛ محمد مهدوی
چکیده
زمانی که ورودی حوضه، تبخیر و تعرق و برداشت از آبهای زیرزمینی ناچیز باشد، منحنی خشکیدگی رابطه ذخیره-خروجی را برای حوضه بیان میکند. شناخت این رابطه میتواند در مسائلی از قبیل پیشبینی جریانهای کمینه، مدیریت و تصمیمگیری منابع آب، کالیبره کردن مدلهای هیدرولوژیکی و غیره مفید باشد. بدین منظور در این تحقیق اقدام به مدلسازی شاخه ...
بیشتر
زمانی که ورودی حوضه، تبخیر و تعرق و برداشت از آبهای زیرزمینی ناچیز باشد، منحنی خشکیدگی رابطه ذخیره-خروجی را برای حوضه بیان میکند. شناخت این رابطه میتواند در مسائلی از قبیل پیشبینی جریانهای کمینه، مدیریت و تصمیمگیری منابع آب، کالیبره کردن مدلهای هیدرولوژیکی و غیره مفید باشد. بدین منظور در این تحقیق اقدام به مدلسازی شاخه خشکیدگی در سه رودخانه جاجرود، طالقان و خرمدره شد. در ابتدا با بررسی هیدروگرفهای سالانه در هر یک از حوضهها اقدام به جداسازی شاخه خشکیدگی شد. سپس با انجام پیش پردازشهای لازم هر یک از شاخههای خشکیدگی آماده برازش مدلهای مختلف شدند. برای هر یک از شاخههای خشکیدگی هشت مدل مختلف برازش داده شد. نتایج نشان داد که در دو رودخانه جاجرود و طالقان روش بارنز و بعد از آن روشهای با مخرن غیرخطی شامل دراگ، کوتانگ و ویتنبرگ عملکرد بهتری نسبت به روشهای دیگر داشتهاند و در رودخانه خرمدره روشهای، هورتن، بارنز و دراگ بهترتیب عملکرد بهتری نسبت به سایر روشها داشتهاند. مقادیر متوسط K روش بارنز برای سه خط برازش داده شده در رودخانه جاجرود، برابر با 0.97، 0.975 و 0.99، در رود طالقان برابر با 0.967، 0.974 و 0.987 و در رودخانه خرمدره برابر 0.931، 0.945 و 0.972 بهدست آمدند.
سیده مریم علیبخشی؛ محمد مهدوی؛ شهرام خلیقی سیکارودی
دوره 2، شماره 2 ، مرداد 1389، ، صفحه 102-110
چکیده
تخمین بارش و طراحی یک شبکه بارانسنجی بهنحوی که عدم اطمینان در اندازهگیری بهحداقل مقدار ممکن برسد و همچنین در هزینه تأسیسات نیز صرفهجویی شود، نیاز به ایجاد یک رابطه منطقی بین ایستگاههای باراننگار را ایجاب میکند. از سوی دیگر، در مناطقی که بحث فرسایش و رسوب مشکل اساسی آن آنها است، آگاهی از میزان شدت بارش کاملاً ...
بیشتر
تخمین بارش و طراحی یک شبکه بارانسنجی بهنحوی که عدم اطمینان در اندازهگیری بهحداقل مقدار ممکن برسد و همچنین در هزینه تأسیسات نیز صرفهجویی شود، نیاز به ایجاد یک رابطه منطقی بین ایستگاههای باراننگار را ایجاب میکند. از سوی دیگر، در مناطقی که بحث فرسایش و رسوب مشکل اساسی آن آنها است، آگاهی از میزان شدت بارش کاملاً بدیهی است. یکی از روشهای موجود برای حل این مسئله، استفاده از مدلهای شبیهسازی و برآورد شدت بارش در ایستگاههای بارانسنجی میباشد تا از افزایش ایستگاههای باراننگار اضافی، که معمولاٌ دارای هزینه زیادی نیز هستند، جلوگیری بهعمل آید. در این تحقیق، رگبارهای 16 ایستگاه ثبات وزارت نیرو در استان تهران بررسی گردید و 1622 بارش که دارای تاریخ مشترک بودند، مورد آزمون قرار گرفتند. در هر آزمون، یکی از ایستگاهها بهعنوان شاهد انتخاب و شدت بارش در سایر ایستگاههای باراننگار بر اساس آن برآورد گردید و سپس این مقادیر برآورد شده، با شدت رگبارهای واقعی در ایستگاههای مریوطه مقایسه شد. در مرحله بعد، مقادیر شدت بارندگی برآورد شده و اولیه بیبعد شده و درصد بارش در سه چارک زمانی اول و مساحت زیر هر یک از منحنیها بهدست آمد. در نهایت با تعیین میزان خطا در مقادیر برآوردی و مشاهدهای، میزان درصد خطای پیشبینی حجم بارش و سه چارک برای دو منحنی مذکور در هر تک بارش محاسبه و در ادامه درصد فراوانی خطای پیشبینی در حجم بارش و سه چارک در مجموع بارشهای مشترک بهدست آمد. برای تعیین حساسیت مدل، از شاخص ارتفاع با احتساب ضریب تغییرات استفاده شد. نتایج نشان داد در فاصله 900 تا 1800 متری، تأثیر ارتفاع وجود ندارد، ولی پس از آن یک جهش در میزان خطا اتفاق میافتد و این وضعیت از ارتفاع 2000 متر به بعد کمکم کاهش مییابد.
حسین سعادتی؛ فرود شریفی؛ محمد مهدوی؛ حسن احمدی؛ محسن محسنیساروی
دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 56-64
چکیده
در این تحقیق با ارزیابی و تحلیل داده ها و اندازه گیری ردیاب های شیمیایی در منابع آبهای سطحی، زیرزمینی، بارش و منطقه غیر اشباع، مقدار تغذیه انتشاری سفره زیرزمینی با تفسیر پروفیل ردیاب ها در محیط غیراشباع بررسی و برآورد گردید. در این روش به منظور اندازه گیری تغییرات غلظت ردیاب های شیمیایی (آنیون ها و کاتیون های هشتگانه) پروفیل های شاخص ...
بیشتر
در این تحقیق با ارزیابی و تحلیل داده ها و اندازه گیری ردیاب های شیمیایی در منابع آبهای سطحی، زیرزمینی، بارش و منطقه غیر اشباع، مقدار تغذیه انتشاری سفره زیرزمینی با تفسیر پروفیل ردیاب ها در محیط غیراشباع بررسی و برآورد گردید. در این روش به منظور اندازه گیری تغییرات غلظت ردیاب های شیمیایی (آنیون ها و کاتیون های هشتگانه) پروفیل های شاخص در 4 منطقه نظرآباد، جعفرآباد، قلعه چندار و ساوجبلاغ واقع در دشت هشتگرد (استان تهران) حفر گردید. غلظت متوسط کلراید (cs) عنوان مهمترین ردیاب مورد نظر در پروفیلها به ترتیب 123.83، 114.63، 57.65،47.76 میلیگرم در لیتر نوسان میکند. غلظتهای متوسط فوق میتواند مقادیرمتوسط تغذیه را با استفاده از غلظت کلراید بارش متوسط 2 ساله (1.653 میلی متر) به ترتیب 3.42، 3.53، 6.42 و 7.44 میلی متر در سال در منطقه هشتگرد برآورد کند. متوسط تغذیه انتشاری تاریخی محاسبه شده برای دشت هشتگرد معادل 5.3 میلی متر در سال به دست آمد. تغذیه انتشاری (توسط بارش) در دشت هشتگرد تنها 2% از کل تغذیه را شامل می شود. با جمع بندی نتایج روش های مختلف، اهمیت تغذیه متمرکز با توجه به سهم زیاد و زمان تجدید پذیری سریع آن مشخص میشود که عمدتاً توسط روشهای آبخیزداری و آبخوانداری انجام میگیرد.
سیدحمیدرضا صادقی؛ سیدهلاله رضوی؛ محمد مهدوی
دوره 1، شماره 2 ، مرداد 1388، ، صفحه 78-86
چکیده
برای برآورد روان آب در حوزههای آبخیز، از روشهای گوناگونی استفاده می شود که در این میان، مدل سرویس حفاظت خاک (SCS) کاربردی جهانی یافته است، بنابراین با توجه به استفاده گسترده از مدل SCS ارزیابی شرایط و خصوصیات متغیرهای ورودی به آن اهمیت زیادی در دقت برآورد مدل مزبور دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خصوصیات اصلی رگبار ...
بیشتر
برای برآورد روان آب در حوزههای آبخیز، از روشهای گوناگونی استفاده می شود که در این میان، مدل سرویس حفاظت خاک (SCS) کاربردی جهانی یافته است، بنابراین با توجه به استفاده گسترده از مدل SCS ارزیابی شرایط و خصوصیات متغیرهای ورودی به آن اهمیت زیادی در دقت برآورد مدل مزبور دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خصوصیات اصلی رگبار در دقت تخمین روانآب مدل SCS، در حوزههای آبخیز کسیلیان و درجزین انجام شد. بههمین منظور، رگبارهای واجد اطلاعات همزمان بارش روانآب انتخاب و مقدار روانآب ناشی از هر رگبار پس از تعیین خصوصیات مختلف آنها و نقشه شماره منحنی حوضهها و با اعمال واسنجیهای لازم تخمین زده شد. به منظور تعیین تأثیر خصوصیات رگبار در خروجی مدل، از تحلیل ضرایب همبستگی استاندارد شده در بهترین رگرسیون چندمتغیره برازش داده شده به ضرایب واسنجی شده شاخص حداکثر ذخیره مدل، و خصوصیات رگبار استفاده شد. نتایج به دست آمده در حوضههای مورد تحقیق نشان داد که مقدار، بیشینه مقدار بارش در زمان تمرکز، بیشینه شدت 30 دقیقهای، مقادیر بارندگی چارک دوم و چارک اول، بهترتیب بیشترین تأثیر را در دقت خروجی مدل دارد.
علی عبدینام؛ محمد مهدوی
دوره 1، شماره 1 ، اردیبهشت 1388، ، صفحه 9-20
چکیده
وجود مواد درشت دانه حا صل از فرسایش سطحی حوزه های آبخیز مارنی در مسیر آبراهه ها و غیر قابل نفوذ بودن لایه های زیرین (طبقات مارنی) موجب جریان زیر قشری می شود. از این جریان می توان در ایجاد پوشش گیاهی با هدف تثبیت بیولوژیکی در بستر آبراهه ها استفاده کرد. این روش در حوضه هایی که عملیات آبخیزداری نظیر سدهای گابیونی و رسوب گیر در بستر آبراهه ...
بیشتر
وجود مواد درشت دانه حا صل از فرسایش سطحی حوزه های آبخیز مارنی در مسیر آبراهه ها و غیر قابل نفوذ بودن لایه های زیرین (طبقات مارنی) موجب جریان زیر قشری می شود. از این جریان می توان در ایجاد پوشش گیاهی با هدف تثبیت بیولوژیکی در بستر آبراهه ها استفاده کرد. این روش در حوضه هایی که عملیات آبخیزداری نظیر سدهای گابیونی و رسوب گیر در بستر آبراهه ها صورت گرفته باشد ، بسیار مفید خواهد بود. این مقاله که با استفاده از نتایج طرح تحقیقاتی تهیه شده، با هدف ایجاد پوشش گیاهی به منظور تثبیت بیولوژیکی آبراهه در روستای سردهات در قالب طرح آماری اسپلیت پلات فاکتوریل تهیه و تدوین گردیده است. در این طرح، نسبت به کاشت نهال های بادام، سنجد و اقاقیا به عنوان عامل اصلی و نیز خاک طبیعی و مخلوط خاک طبیعی با کود و رس ، به عنوان عوامل فرعی در سه تکرار در مسیر آبراهه انتخاب شده است . همه ساله نسبت به تعیین شاخصهای بیولوژیکی بر اساس فرم های تعیین شده نظیر قطر یقه ، رشد ارتفاعی و تاج پوشش گیاهی اقدام شده است . نتایج حاصله حاکی از این است که با در نظر گرفتن روش کاشت ، به ترتیب بادام، اقاقیا و سنجد و بدون اعمال روش کاشت سنجد، اقاقیا و بادام برای نهال کاری در مناطق مارنی به منظور تثبیت بیولوژیکی آبراهه ها در مناطق مارنی قابل توصیه هستند.